>>giriş

 >>eklen

otarafa: minyatür bebekler

butarafa: Robert Musil

Walter Benjamin cevap ver  kazımkanat   17/09/06

Walter Benjamin “Tek Yönlü Yol” da “Kiralık yerler” başlığı altında söyle  diyor. Aptallar eleşitirinin yozlaşmasından yakınıyorlar. Çünkü günü çoktan geçti.  Eleştiri, doğru mesafede durma işidir. Perspektif ve tasarıların bir önem  taşıdığı, tavır almanın hala mümkün olduğu dünyada eleştiri de kendini  evinde hissediyordu. Şimdi her şey insan toplumuna fazla abanıyor.  Önyargısız masum bakış bir yalan, hatta bütün naif ifade tarzı saf bir  beceriksizlik halini aldı.  Bugün eşyanın yüreğine yönelen en gerçek, ticari bakış, reklamdır.  Gözlemin hareket alanı ortadan kaldırıldı. Tıpkı sinema perdesinden dev gibi  büyüyerek üzerimize gelen tehditkar araba gibi her şey burnumuza  sokuluyor. … Sokaktaki adam için eşyayı ona böylesine yaklaştıran, onunla kararlı bir  temas sağlayan sey paradır.  Ve tablo Tüccarının teşhir salonunda resimleri yoklamakta olan ücretli  eleştirmen, onları vitrinde syereden sanat severden daha iyi değilse de  daha önemli şeyler bilir. Sanat severe hitap eden duygu kaynaklarını  harekete geçiren şey son kertede nedir ? Yanıp sönen kırmızı neon  işaretinin değil asfaltta onu yansıtan ateşten su birikintisinin söylediği sey.” her yer kiralık, reklamlar gözün içine sokulanlar . benjaminin rahatsızlık  duyduğu sey herhalde bu, beni de rahatsız ediyor. Şu masa projesi- all  about lies gibi şeyler cok güzeller- hala aptallar gibi eleştirinin mümkün  olduğuna innadırıyorlar.     Keywords:kiralık yerler Kategori: pis işler.

cevap ver  c   18/09/06

eleştiriyi iskiyim sana bişiy olmasın. ürettikte, eleştirisi kaldı bi geriye. YAŞASIN YU ES EY

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

eftaminakoftiden konuşuyosun. Bu güzel adam hala tavır almanın manalı olabileceğini umud  ettiriyor. o  kadar. kısa boylu olduğunu  hissettiriyorsun sen de ama ne kadar kısa olduğunu  anlayamıyorum.

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

“Angst” Üzerine Bir Not Hasan Ünal Nalbantoğlu* Kaynak: Anlama ve Yorum: Doğan Özlem Armağan Kitabı (60. yaşı anısına),  Yay.  A. Kadir Çüçen, Hatice Nur Erkızan, Güçlü Ateşoğlu (İstanbul: İnkılâp  Kitapevi, 2004): 283-296. [yayınlandıktan sonra bazı eklemelerle]  Oldu mu septik  Bundan bir süre önce yayınlanan bir kaç yazımda  ele aldığım konulardan  biri de ‘sıkıntı’ olmuştu ve bekleneceği üzere, okumalarımda sürekli göze  çarpan bir husus da, değişik tarihsel dönemlerde bu konuya ciddi eğilen  tüm düşünürlerin insana özgü bu hali hep ‘zaman’ sorusuyla bağlıyor  olmalarıydı. Ama ne tür bir zaman algısı, deneyimi ve kavramlaştırmasıyla?  Bu bakımdan bir Seneca ve Cicero’yu bir Baudelaire’le ya da  Schopenhauer’le aynı kefeye koyabilir miyiz? Hele zaman ve mekânın  doğrusal ve tekdüze genelgeçer kavramlar olarak teknobilim tarafından  hemen her şeye uygulandığı modern zamanlarda? Bu düşünürler arasında  sözkonusu ilişkiyi en belirgin biçimde gündeme getirenin, sıkıntıyı  (Langweile), kendi deyişiyle insan varlığının temel halleri, kökteki  salınımları, titreşimleri (Grundstimmungen) arasında sayanın Heidegger  olduğunu hepimiz biliyoruz.  Konuyla ilgili önceki yazılarımda da belirttiğim gibi,  modern zamanlarda  (Neuzeit) zamanın tüketilişi ve bu nedenle çağdaş bireylerin hiç  zamanlarının olmadığından sürekli yakınmaları konusunda Heidegger’in bir  1929-30 dersinde  kapsamlı bir tartışma yürüttüğü, buna bağlı olarak da  çağdaş insanın zamanı tüketişi ile çağdaş Dasein’ın temel (kökteki) bir  başka salınımı olan ‘sıkıntı’nın üç türü ve bunların her birinin zamanla olan  ilişkisini örneklerle irdelediği göze çarpıyordu. Bu üç türü Heidegger şöyle  sıfatlandırıyordu: 1. “bir şey[ler]in sıkıntı vermesi” ya da “yüzeyde  cansıkıntısı” [das Gelangweiltwerden von etwas]; 2. “nedeni belirsiz  sıkıntılanış,” ya da diyelim, “sinsi sıkıntı” [das Sichlangweilen bei etwas];  3. “derinde arısıkıntı” [die tiefe Langeweile als das »es ist einem  langweilig« Aslında derine birden inmek, dibe vurmak için içinden sırayla  geçilmesi asla gerekmeyen bu türlerin ilk ikisi sanki, daha temel ve bir sis  gibi çağdaş özneyi dışardan saran üçüncünün sanki bir türevi, belirtisi gibi  ele alınmaktaydı. Bir yerde de yazdığım gibi, modern insan zaman geçirir,  harcar, tüketirken, farklı cansıkıntısı kiplerinde boğuşmakta, seyrek olarak  içinde arı bir kayıtsızlığa düşülen ve Heidegger’in çağdaş Dasein’ın temel,  hakiki salınımlarından tek değil, ama biri olarak nitelediği, en  derindeki “hakiki (arı)sıkıntı” (Die eigentliche Langeweile) içine  çekilivermekteydi birden. Küçük bir ayrıntı verecek olursak, “derindeki  sıkıntı” [Die tiefe Langeweile] dediği işte bu “hakiki, asıl sıkıntı”ydı ve  yakalanıldığında kişinin olan, ama hiçbir şekilde onun istenciyle ortaya  çıkmayan bu asıl sıkıntı, kısmen öznel, ama büyük ölçüde de nesnel, renksiz  ve kokusuz, görünmeyen, hissedilmeyen bir bulut gibiydi. Aynı noktanın  daha önce de Heidegger tarafından vurgulanmış olması, bu köksalınımın  öneminin altını yeterince çizmektedir.   Peki ama Heidegger’in gözünde insandaki sıradan duygulardan (Die  Gefühle), ruh halleri, duyumsayışlar, uyarlanışlardan (Die Stimmungen)  daha önemli olan, onun insandaki Da-sein’a özgü saydığı öteki temel ruh  halleri, temelduyular, köksalınımlar (Die Grundstimmungen) neler? Hatta,  fazla hesaplamacı sayılmayacaksa, kaç tane bunlar? Akla takılan bu soruya  Heidegger pek bir açıklık getirmiyor.  Bu köksalınımlar arasında biri var ki, özellikle zihnimizi kurcalıyor: o da  Angst. Türkçe’de bu sözcüğe çeşitli karşılıklar önerilmiş olmakla birlikte  (havf,  tasa, endişe, kaygı),  hemen hiçbirinin sözcüğün Almanca’da imlediği  öznellik-dışı anlamını tam verebildiğini sanmıyorum. Heidegger’in Angst  üzerine ilk önemli tartışması Varlık ve Zaman’ın (1927) 40. kısmında yer  almaktadır.  Heidegger, gündelik yaşamda gerçekten kendini  kurabilme, ‘Ben’ (Ich) diyebilme şansı gitgide elinden alınanan, ve yalnızca  kalabalıktaki ‘biri’ (Man) olmasına izin verilen insanın bir düşüş (Verfallen)  sergilediğini, işevuruk, yarar sağlayıcı şeyler (Zuhandene) başta gelmek  üzere, şu ya da bu var-olana (Seiend) ya da hakiki olmaktan uzak bir  biçimde kendi ‘ego’suna tutunmaya çalıştığını, ve bu kaçış nedeniyle de,  neyin ne olduğu hakkında kararlılık (die Entschlossenheit) sergileyen,  sahih, hakiki bir karşılaşma yaşama şansını büyük ölçüde yitirdiğini  yazıyordu. Bu durumda ancak ender zamanlarda ve çok kısa sürelerde  belirli temel ruh durumlarının, köktesalınımların (Die Grundstimmungen)  insanı ‘Hiçlik’ (Das Nichts) ile yüzyüze bırakmak suretiyle, şeylerin tüm  dünyasını (Welt), var-olanların tümünü (die Seiende im Ganzen),  yani ‘Varlık’ (Das Sein) sorusunu yeniden düşünme olanağı sağladığına  dikkatleri çekiyordu Heidegger. Burada, Hans-Georg Gadamer’in haklı  saptamasıyla, Heidegger’in Angst tartışmasında, onun insan Dasein’ını (Das  Dasein des Menschen) tümüyle olumsuz düşünmesi rol oynamış  değildir. “Esas doğru olan,” diye yazmaktadır Gadamer, “Varlık ve Hiçliğin  anlamının ne olduğu sorusunun yepyeni bir biçimde görünmesine yol açan  şey, onların [temel ruhhalinin, temel bulunumunun (Die Befindlichkeit)]  Angst yüklü bir temelduruş (Angstbefindlichkeit des Menschen) olmasıdır.  Budur Heidegger’in felsefi çıkış noktası ve Angst’a öylesine derinlik ve  olağanüstü rezonansını veren. İşte, Heidegger bu anlamda Angst’ı insan  Dasein’ının temel ruhhali (Grundbefindlichkeit des Daseins) olarak  sunmaktadır.”  Sonradan Was ist Metaphysik? (1929) konuşmasında daha  da inceltip, daha uygun bulduğu deyişlerle zenginleştireceği tartışmanın bu  aşamasında, Heidegger amacının “yapısal [bir] bütüne özgü tümün  varlığına” (zum Sein der Ganzheit der Strukturganzen) yöneldiğini  açıklamaktadır ki,  sonradan bunu “var-olanların tümü” (Die Seiende im  Ganzen) olarak nitelendirecektir.  Bu konuda Varlık ve Zaman (1927) ile Metafizik Nedir? (1929)in tek  başlarına ve birbirleri karşısında iç örgülerini ince ayrıntılarıyla tartışmayı  olası bir başka yazıya bırakarak önce, ‘endişe/tasa’yı (Die Angst) sadece  birey öznelliğinden kaynaklı ‘endişelilik/tasalılık’ (Die Angstlichkeit) diye  basitçe nesneleştiren indirgemecilikler karşısında, Heidegger’in sonradan  Angst’ın bazı temel özelliklerini ve insan Da-Sein’ında oynadığı temel işlevi  nasıl ele aldığına kısaca değinelim  Bir kere, Was ist Metaphysik? (1929) konuşmasında da bu köksalınımın  (Grundstimmung), Angst’ın biraz daha ayrıntılı ele alındığı göze çarpıyor.  Aynı konuşmada ‘sıkıntı’dan da söz edilmekle birlikte, esas ön plana çıkan  bu köksalınım, yani Angst’dır. Angst yaşamın ender, seyrek anlarında hiç bir  panik yaratmaksızın hatta belli bir huzurla birden geliverir. Ender gelir, ama  hiç de rastlantı sayılmayacak bir nedenle geliştir bu. O, sıradan bir ‘duygu’  (ein Gefühl) değildir ve onunla karıştırılmamalıdır; çünkü Da-sein’ımızın  zemininde, toprağındaki temel akort’un ‘affective’ halin, (d)uyarlığın,  bulunuşun (Die Befindlichkeit der Stimmung), o zemindeki temel işleyiş ve  olagelenin (Das Grundgeschehen unseres Da-seins) bir  parçasıdır. ‘Korku’dan (Die Furcht) farklıdır. Korku ise her zaman bir şeyden  bir şekilde duyulan korkudur; üstümüze sık ve çabuk gelen bir ruh halidir  [eine Stimmung]. ‘Korku’da olanın tersine, Angst dengemizi yitirtmez. Bir  şeyden dolayı endişeliyizdir, ama neden ötürü ve ne hakkındadır bu  huzursuzluk, bu endişe, belirsizdir; üzerine parmak basamayız. ‘Şu şudur’  (»Ist«-sagen) demenin bittiği, dilin susakaldığı, kaynağı belirsiz  bir ‘tekinsizliğin’ (Die Unheimlichkeit) kişiyi kaplayıverdiği bir andır bu.  Belirsizlik bizim tanımlayamayışımızla ilgili bir sorun olmayıp, Angst’ın  özünde, olagelişindedir. Bu nedensiz Angst bir an için bile olsa, Hiçlik (Das  Nichts) içine itilmemizin ve orada sallantıda, asılı kalmamızın yolunu açar.  Sonuçta Angst’ın açığa çıkardığı nedir? Hakiki, katışıksız, bütün çıplaklığıyla  Hiçlik (Das Nichts) hiç kuşkusuz; Heidegger’in sözcükleriyle: »Die Angst  offenbart das Nichts«.  Belki yaşamın temelinde de bu vardır. Çünkü  Heidegger’in de, kitabı üzerine sonradan ‘özgürlük’le ilgili çok önemli bir  ders (1936 yaz yarıyılı) gerçekleştireceği, Schelling’den dolaylı bir alıntıda  bulunacak olursak: “yaşamın endişesi, yaratığı [Die Kreatur] kendi  merkezinin dışına sürükler.”  Yaşanan bu özgünolay (Das Ereignis), yani kaynağında hiçleşme (Die  Nichtung) olan Hiçlik bizi sonuçta hep kaçtığımız Da-sein’ımızla yüzyüze  bırakır, bizi ona dönüştürür. Hiçlik’in kaynaktan gelen bu açılışı içine  yuvarlanarak, boşlukta bir an için asılı kalmasaydık, kendimiz dahil  uzaklaşan, uzaklaşırken de yüzünü bize dönen ‘tüm var-olanlar’ (Die  Seiende im Ganzen) ortasında, tam da bizdeki Da-sein’ın uçurumunda (Der  Abgrund) bu anlık, berrak gece uçuşu olmasaydı, ne ‘kendivarlığımız’ (Das  Selbstsein) olurdu, ne de ‘özgürlük (Die Freiheit).’  Modern çağın (Das  moderne Weltalter) insanı ise ‘kendi’ni bu gibi bir durumu yaşayarak  kurmak yerine, ‘herhangi biri’ (man) olmanın kolay anonimliğine  özgü ‘düşüş’ (Verfallen) içinde yaşamayı seçmiştir. Aslında bu bir seçiş bile  sayılamaz. Batı metafiziği’nin ve onu belirleyen ‘varlık’ sorusunun  çağımızdaki ‘yazgıdüzeneği’dir (Das Geschick) bu durumu ortaya çıkaran.     Şimdilik daha fazla ayrıntıya inmeden, Was ist Metaphysik? metninde  Heidegger’in ‘endişe/tasa’ ile ‘sıkıntı’ arasında ne gibi bir ilişki düşünmüş  olabileceği hakkında kafama takılan bir iki soruyu paylaşmalıyım. Biliyoruz  ki, kendi de bir “var-olan” (das Seiende; (ama özel bir türü=Da-sein)  dememiz gereken insan tüm parçalılığına rağmen gündelik yaşamında,  kendisinin de var-olan sıfatıyla aralarında yer aldığı ‘var-olanların tümü’ (Die  Seiende im Ganzen) içindeki şu ya da bu var-olanla sürekli haşır neşirdir.  Yukarıda özetlediğim gibi, Angst’ın bizi tanıştırıp içine itiverdiği Hiçlik’i  yaşadıktan sonraki anda bana “Neden var-olanlar var da, Hiçlik hiçmiyor.”  [»Warum ist überhaupt Seiendes und nicht vielmehr Nichts?«]  sorusunu  sordurtan şey de Hiçlik’in öbür yüzü yani Varlık’dan (Das Sein) başka bir  şey olmayan bu bütündür (Die Seiende im Ganzen). Heidegger bu ‘bütün’le  ortasında tanışmamızın farklı koşulları arasında, bir şeylerle ve hatta  kendimizle hiç uğraşmadığımız anda geliveren ve şu ya da bu kitaptan ya  da radyo programından sıkılmaya hiç benzemeyen ‘gerçek sıkıntı’ (‘Sıkıntı  bastırdı’: »Es ist einem langweilig«) durumunu sayıyor ki, ‘tüm’ ile yüzyüze  kalıp yukarıdaki soruyu içimizden sormamıza yol açan durumlar sadece  Dasein’ın uçurumlarını ileri geri giden bir sis gibi kaplayan bu tür sıkıntıya  özgü, her şey karşısında tamkayıtsızlıkla sınırlı değil.  Bazı ‘arısevinç,’ ‘mutluluk’ durumları da bizi Die Seiende im Ganzen ile  yüzyüze getirtebiliyor Heidegger’e göre.  Başta ‘sıkıntı’yla ilgili değinmiş olduğum 1929-30 dersinde göze çarpan  başlıca ilginç değişiklik ise, nerdeyse bir yıl içinde onun yankı yaratan  bitmemiş Sein und Zeit’da (1927), ardından da Was ist Metaphysik? (1929)  konuşmasında temel bir uyarlanış, bir köksalınım (Grundstimmung) olarak  öne çıkardığı Angst yerine nerdeyse tümüyle “sıkıntı”nın (Langeweile)  geçmiş görünmesidir. Bu değişikliği, Heidegger’in Angst’a ilişkin tüm  uyarısına rağmen, bu kavramın başkalarınca onun hiç de istemediği biçimde  hâlâ ‘ruhsal’ bir duruma, Angstlichkeit’a indirgenişi karşısındaki haklı  tepkisinin bir diğer yüzü diye de görebiliriz. Heidegger’in Varlık ve  Zaman’daki tüm çabasının tam tersine, bu eserin bir felsefi antropoloji  abidesine döndürülüşü yanında bir de kitapta işlenen görüngülerin  psikolojikleştirilmesi, bunun doğal bir uzantısı olarak Angst’ın da bu  saptırmadan payını alması; örneğin, psikoanalizciler dahil birçoklarınca salt  psikolojik bir olguymuşçasına dar disiplin kafalılığa özgü indirgemeciliğe  kurban edilerek, Angstlichkeit olarak nitelenişi karşısında duyduğu  rahatsızlık akla getirildiğinde, bu durum anlaşılabilir.  Çağımızın  anonimleşen ‘psikolojikleş(tiril)miş birey’inin içdünyasına hapsedilemeyecek  denli önemli, ama onu ‘Hiçlik’le (Das Nichts) yüzleştirecek denli güçlü bir  belirsizlik hâlini ifade etmek için kullanılan ve ‘korku’yla bakışan ama ondan  da temelden farklı bu görüngü (Phänomen) ve kavramın, kendileri de  düşünme yitimine maruz bırakılan ‘uzmanlar’ca psikolojik bir kavrama  dönüştürülmesi bir yoksullaşmanın da göstergesi. Türkçemizde de bu  sözcüğün uzmanlarca ‘birey’ merkezli ve ağırlıkla Amerikanca düşünülüp,  çevrilerek, Fransızca ses tonuyla yazılması (angziyete) aynı sürecin yerel bir  örneği. Gene de Angst Heidegger’in tartışma gündeminden tümüyle silinmiyor.   Heidegger’in Angst sözcüğünü seyrek de olsa, sonraları, örneğin »Die  Überwindung der Metaphysik« başlıklı 1938/39 tarihli önçalışmasında,  ardından Was ist Metaphysik?’in Sonsöz’ü [Nachwort zu »Was ist  Metaphysik?«] olarak bilinen 1943 tarihli yazısında, ardından da aynı esere  bu kez geç bir Önsöz olarak ve “Metafiziğin Dipzeminine Geri Düşüş”  altbaşlığıyla [Einleitung zu »Was ist Metaphysik?«:Der Rückgang in den  Grund der Metaphysik] 1949 yılında eklediği yazıda hâlâ kullanıyor olması,  belki de kendisinin bu sözcüğü tümüyle terketmek istemeyişinin işareti  sayılmalıdır.  Son olarak da, İsviçre’de kitabı Varlık ve Zaman üzerinden  nerdeyse bir Daseinanalyse ekolü başlatan Ludwig Binswanger’in izindeki  doktorların çağrısını kabul ederek, küçük bir grupla yıllar boyu sürdürdüğü  seminerlerde Heidegger bir kez daha Angst konusuna dönüyor.  Benim de  amacım, Angst’la ilgili bu son noktayı biraz ayrıntısıyla irdeleyerek soruyu  şimdilik ucu açık bırakmaktan ibaret. Heidegger 10 Mart 1965’de kendisini ve seminer grubunu yıllardır ağırlayan  Medard Boss’un evinde ‘Zaman’ (Die Zeit) konusunu işlemeyi sürdürürken,  şöyle bir girizgâhtan geçiyor: Örneğin, ‘Yarın bir yürüyüş için zamanınız var mı?’ ya da ‘Şu anda vaktiniz  var mı?’ diye sorduğumuzda, buradaki zamana sahip olmanın anlamı nedir?  Bu, kullansak da kullanmasak da, otursak da oturmasak da bir araba ya da  ev sahibi olmaya benzemez. Benzer şekilde, bugün havanın iyi olduğunu  yani iyi hava koşullarına sahip olduğumuzu ifade ettiğimizde de, havanın  bizden, Dasein’ımıza ait, gene de ondan ayrı oluşundan da farklıdır zamanı  sahiplenişimiz. “Zamanımız olması bir eylem değildir. Özel olarak yaptığımız  bir şey yoktur. Gene de bu sahiplenişe katılmaktayızdır.”  Zaman  etkilenmez bu sahiplenişten; ama olan ya da olmayan zamanın takvime  konulması ve bölünmesi bir şeyler değiştirir. Örneğin, ‘Şimdi (Jetzt)  zamanım var [ya da yok]’ denildiğinde, kendiliğinden bir edim, bizden gelen  bir şey var ama bu ‘şimdi’yi etkilemez de, değiştirmez de. Sadece şimdi  zamanım vardır ya da yoktur. Bu durum ‘şimdi’lerin akışından bir şey  eksiltmez; saat ve takvimden okunan, gündeliğe ait ‘şimdi’ bizim zamanla  olan ilişkimize ve bu ilişkinin nasıl olduğuna aitdir. Bu tür zamanın daha  önce tartıştığı dört özelliğini Heidegger bu noktada yeniden hatırlatır: 1.  önemli oluşu (deutsam); 2. tarihlendirilebilmesi (datiert); 3. uzayıp  yayılabilmesi (geweitet); 4. ortada, kamusal oluşu (öffentlich). ‘Şimdi’  dediğimde, özel bir dikkat harcamaksızın, sadece bu dört niteliği söylemiş  olmaktayımdır. Bu birinci tür ‘zaman’dır. İkinci tür zaman ise ‘şimdi’leri  sıralanışı ve birbirini izleyişidir (Jetztfolge). Ama ‘zaman’ın Angst ile ilgisi ne olabilir? Bunlar ilişkili midir? Diyelim ki, birisi ‘Endişe içindeyim [Endişeliyim]’ (Ich habe Angst) dedi.  Angst’la ilişkisi mülkü olan araba ya da mülk edinemeyeceği atmosferik  koşullarla aynı şey midir? Bir kent ile ora sâkinlerinin birbirinden ayrı şeyler  olması ama gene de birbirine aidiyeti  gibi bir şeyden de farklıdır bu durum.  Öyle görünüyor ki, bir ev gibi sahiplenilemeyen zaman ‘endişede’ olmaktan  (Angsthaben) da farklıdır. Çünkü zaman ne bir duygudur (kein Gefühl) ne  dünyayla olan uyarlık ve titreşim (keine Stimmung) ne de böyle uyarlık  gösteren ruhsal bir durumdur (keine Gestimmtheit), ‘zaman’la aralarında  kendilerine özgü bir ilişki bulunsa bile. Burada Heidegger sözcük  anlamı ‘uzun aralık’ olan »Langweile«, yani ‘sıkıntı’yı örnek getirir. Böyle bir  görüngüden (ein Phänomen) söz edildiğinde de onun fenomenolojik  yorumuna (eine phänomenologische Auslegung der Langweile) girmek  gerekecektir. Ama ‘zamanı olma ya da olmama’yı (Das Haben von Zeit)  kolaylıkla yanlış yorumlayarak, bir yanda ‘zaman’ diye bir şeyin, öte yanda  da zamanla alâkasız ‘sahip olmak’ (ein Haben) diye bir şeyin bulunduğunu  sanabiliriz. Aslında öyle değil; bir yığın şeye sahip olabileceğimiz gibi, bize  ait olduğunda bizi anında etkileyen fiziki ve/ya da ruhsal durumlar da söz  konusudur burada. Diyelim ki kolumuz kırık, kulağımız uğulduyor, endişe, tasa bürümüş beni,  bu ayrı durumların her birinde ‘neyimiz varsa’ ona göre farklı bir ontolojik  bulunum, ruh durumu (Die Befindlichkeit) içinde olsak da, temelde aynı  şeyden söz ediyoruz diyebilir miyiz? Heidegger, bunun yanlış olduğunu, bu yanlışı göstermek için de Angst’a  daha yakından bakmamız gerektiğini ileri sürüyor. Endişedeyim (Ich habe Angst) dediğimde, tehdit eden ya da öyle sandığım,  ama ne olduğunu söyleyemeyeceğim belirsiz bir şey karşısında endişe  içindeyimdir (Ich lebe in der Angst vor Bedrohlichem). Daha açık  söylersek, ‘endişeliyim, endişeleniyorum’ diyorum, ama beni endişelendiren  kendim değilim; bir şey üstüme geliyor, beni sarıyor, endişelendiriyor beni;  tasaya, endişeye bürünüyorum istencim dışında. ‘hasta ettin beni!’ ya  da ‘Senin yüzünden evham sahibi oldum!’ türünden, endişemin, tasamın  müsebbibi göstereceğim biri de yok ortada. Zaten Heidegger bir Angst’,  hatta bir ‘korku’nun [Furcht] bile ‘nesne’ [Gegenstand] olmadığına, bu  ikisinin en fazla temalaştırılabileceğine de dikkatleri çekmektedir.  Peki, bu tasalı olmada sahiplenilen şey nedir? Araba, hava, zaman gibi mi,  yoksa apayrı mı bu benim olan şey? Burada sahip olmanın, ‘benim’ oluşun  bizzat kendisi endişe yüklü (angstvoll) ve endişe de tam da bu sahiplenişin  içinde oturuyor, diyebilir miyiz? Ya da bir başka deyişle, ‘Sahibi olmak’ bir  endişe durumu içinde kendini buluvermek midir?  Heidegger’in buna cevabı: ‘Hayır. Bu içinde kendisini buluvermek durumu  bizzat endişenin kendisidir’ (Nein, die Angst ist selber dieses Sichbefinden).  Angst üzerine bu ön açıklama ne gösteriyor bizlere? Sahip oluş (Bir şeyi  olma, “Neyi var onun, endişeli mi?” sorusundaki gibi) bu durumda bizde  olana karşı bir kayıtsızlık sergilemez. Olsa olsa sahip olunduğu sanılan  (genannte Gehabte) karşısında bir kayıtsızlık söz konusudur burada.  Kısacası endişe sahip olunan değil, sahip olma sürecinin kendisidir (.., die  Angst, gerade nicht das Gehabte, sondern eigentlich das Haben selbst ist).  Birinin sahibi olacağı bir ‘endişe’den söz edilemez; buradaki sahip oluş  sadece şu ya da bu durumda, ruh halinde kendini bulmadan (sich so und  so Befinden) ibaret olup, örneğimizde de bu varoluşsal-ontolojik bulunum  (Die Befindlichkeit) ‘endişe’dir. ‘Endişe’ sadece kendimizi nasılsa öyle  buluverdiğimiz alanda yer alan temel bir ‘bulunumdur’ ve kendi  özgezamanıyla gelen bir uyarlanmışlık hali (als jeweilige Gestimmtheit)  olarak da yorumlanabilir.   Ama tam da bu noktada Heidegger -belki de bile bile- bazı soruları  tartışmaya açık bırakarak gene ‘zaman’ sorusunu düşünmeye dönüyor.  Ama bu arada sanki artık yeterince açık olduğunu düşündüğü bir ipucu da  vermeden ‘zaman’ konusuna dönmüyor. Kendisinin nerdeyse retorik olarak  sorup yanıtını aramayı başkalarına bıraktığı sorular şunlar: ‘havaya, ruh  haline, ‘mood’a giriş (das Stimmen) ile ‘uyarlanış’ı (das Bestimmen) nasıl  düşünmek gerekir? Bu açık bir soru. Ontolojik ‘bulunum’ (Die Befindlichkeit)  nereye aitdir? Bu soru da tartışmaya açıktır. Peki, ontolojik ‘bulunum’ (Die  Befindlichkeit) tartışılan görüngüyü (Das Phänomen) doğru açıklamaya en  uygun kavram mıdır? Bu da açık bir soru. Heidegger’in ‘zaman’ı tartışıyoruz derken, Angst (ve bu arada belki de  zamanla özgül bir ilişki içeren ‘sıkıntı’) hakkında yaptığı saptamaya, bıraktığı  ipucuna gelince... Kısacası, ‘endişedelik’ sorusunu ‘zamanı olup olmamakla’ ya da ‘zaman’ın  bizi sahiplenişiyle öyle kolayca bağlayamayız. Çünkü, ‘zaman,’ Angst’tan  tümüyle farklı olarak, ne bir ‘ruh hali’dir (Die Stimmung) ne de ‘uyarlanmışlık’  (Die Gestimmtheit). Bu nedenle, örneğin birinin ‘zamansal uyarlandığı’nı  (zeitlich gestimmt) söylemek, açıkça anlamsız bir deyişten öteye gidemez.   Bu nedenle de, endişesi olmak gibi bir görüngünün özelliklerini zamanı  olmak gibi bir görüngüye uygulayamayız. Bizi etkisi altına alan görüngüler  aynı ya da benzer biçimde ifade ediliyor (Die gleiche Redeweise) olsa bile,  her görüngü kendi biricik özellikleriyle (örn. Angst) ayrı düşünülmeli ve  açımlanmalıdır, ama bu açımlama bir başkasının (örn. ‘zaman’) oluşumunu  açıklamada kullanılmamalıdır. Yoksa fenomenolojik yorumun temel kuralını  (die Grundregel der phänomenologischen Interpretation) ihlâl etmiş oluruz.  Fenomenolojik yorumda ne sonuçlara ulaşmak derdi vardır ne de diyalektik  dolayımlara izin verilir; tek önemli şey, onun kendisini açmasına izin veren,  görüngüyü anlamaya açık bir düşünsel bakıştır (»Es gilt nur, den  denkenden Blick auf das Phänomen offen zu halten.«). Heidegger, ‘zamanı olma’yı (Zeithaben) ‘duyardüşünüm’ümüze (Die  Besinnung) çekebilmek için, ‘endişede/endişesi olma’nın (Angsthaben)  açımlamasına (Die Erläuterung) bile bile öncelik verdiğini belirterek, bunu  hangi amaçla yaptığını açıklıyor: ‘bir şeyi olması’ gibi herkese ilk bakışta  bildik ve tanış gelen bir şeyin, sahip olunanın değiştiği her ayrı durumda ne  denli ilginç ve yabancı (wie seltsam und befremdlich) görünebildiğini  örneklemek için. Ardından, ‘zaman’ın tartışmasına geri dönüyor. Angst’ı araya sokan bu örnekleyiş doyurucu mu, bilmem; ama bu ara  tartışmadan, Angst hakkında öğrenilen ek bir şey daha var gibi. O da, az  yukarıda fenomenolojinin temel kuralı, metodolojik gözetmelerinden dem  vururken, Heidegger’in şu ifadeyi araya sıkıştırması: “...‘endişe,’zamanın sürekli ve kaçınılmaz olarak üstümüze geldiği gibi her  daim gelmez insanın üstüne.”  Bu durumda, en azından üç şey önem kazanıyor: birincisi, ‘zaman’ın,  Angst’gibi bir ‘ruh hali’ (Die Stimmung) ve de ‘uyarlanmışlık’ (Die  Gestimmtheit) olmadığı; ikincisi ise, Angst’ın, ‘yabancı’ görüp de  yüzleşmekten sürekli kaçtığımız bizdeki Da-sein’la ille de tanışmamıza vesile  olacak diye modern uykumuzu bölmek üzere her zaman yanıbaşımızda  durmadığı; üçüncüsü ise, Da-sein’ın pek seyrek olarak zeminindeki  uykusundan kalkıp gelerek bizi gönderiverdiği Hiçliğin aydınlık gecesinden  (In der hellen Nacht des Nichts der Angst ) döndüğümüzde bizim ne  yapacağımız. Kendivarlığımızı ve özgürlüğümüzü cesaretle yeniden kurup  değerini mi vereceğiz, yoksa ‘bir karabasandı, neyse ki geçti’ mi diyeceğiz? İşte bütün mesele. 10 Ekim 2005 - ODTÜ-Ankara

cevap ver  c   19/09/06

sen tavır al ben kola alacağım, "eftaminakoftiden" konuşmayanların konuşmaktan başka bir şey yapmadıklarını bildiğimden belki ne zaman böyle yazan, konuşan insanlar duysam, görsem civcivleri çağırıyorum "tavır almanın manalı olabileceği umudu"! sen ölmüşsün arkadaşım, tavrı olan ne mana arıyor zaten, ne de umut. kısa değilim

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

kesin kısasın  kabul et  1.70 nin üzerinde olamazsın

cevap ver  bengue   19/09/06

heidegger? civciv?

cevap ver  c   19/09/06

neredeyse 1 metreyim.

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

ufak at da civcivler de yesini çağrıştırıyor gibi geldi bana  haklı da ne biçm bir cümle kurmuşum öyle "umud ettiriyo" felan Ayrıca saçların hafif önden seyreldiğinden de süpheleniyorum. kısa boylu insanlar sinirlenince cok komik oluyolar kot pantol tişört falan cocuk gibi

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

gerçekten boyun kaç merak ettim

cevap ver  pocus   19/09/06

minik bişey c'ye

cevap ver  kazımkanat   19/09/06

hadi c haddimi bildir. bu gece son, sana ayırdım-ondan sonra çıkıyorum burdan

cevap ver  chaylaq   19/09/06

hadi çocuklar odanızda halledin meselenizi, gürültü olmaya başladı artık... http://www.canavarlar.com/amavarlar/sorudetay.asp?name=10843

cevap ver  atifakin02   20/09/06

ilk ortay atilan savin etrafinda muhim bi tartisma bence cumartesi gunku... *Alternatif Pratikleri Sorgulamak* ** *Duzenleyenler: Anton Vidokle ve Pelin Tan Katilanlar: Maria Lind, Martha Rosler, Pelin Tan, Bikvanderpol, Anton Vidokle, Haris Pelapaisiotis* 23 Eylül Cumartesi, Platform 15:00 Giris: Pelin Tan ve Anton Vidokle 16:00 Maria Lind (Avrupa Kultur Politikalar? ve Oz-orgutlenme) 16:30 Martha Rosler (NEA [National Endowment for the Arts] Dönemi Sonras?nda Kuzey Amerika'da Sanatç?lar?n Islettigi veya Katildigi Alternatif Mekanlar) 17:00 Bikvanderpol (Bat? Avrupa'da Sanatcilar?n Orgutledigi Mekanlar ve Rotterdam 2001 Avrupa Kultur Baskenti Sorunsal?) 17:30 Haris Pelapaisiotis Grubu (Avrupa'n?n Kenarinda Sanatci Girisimleri) 18:00 Kahve Arasi 18:30 - 19:30 Odakli Calisma ve Tartisma 19:45 Apartman Projesi Ziyareti 24 Eylül Pazar 10:00 Pist'te Sunum: Sanatci Girisimleri Pist ve K2 13:00 Yemek Aras? 14:00 BAS'ta Sunum 16:00 Kapanis Toplant?s? Pelin Tan ve Anton Vidokle, alternatif guncel sanat pratikleri olan, sanatcilar?n islettigi mekanlari ve sanatci kolektiflerini sorgulayan, 3 bolumden olusan bir atolye calismasi duzenliyor. Sanatci girisimlerinin, kamusal kultur kurumlar?n?n gelisiminde can alici onemi olmustur. Gustave Courbet'nin sergilerinden beri, sanatci mekanlari, merkezleri ve kolektifleri gibi giri?imler, tarihsel olarak kurumsal ve devlet onayl? kurumlara kar?? ele?tirel bir alternatif olusturmu?tur. Bu tur kucuk kisisel girisim modelleri, boyutlarinin cok otesinde kulturel gelisime katkida bulunmus ve etkili olmustur. Bununla birlikte, sanatci girisimi pratikleri ve modellerini bicimleyen yeni kurumsallasma ve devlet kultur politikalar?n?n etkiledi?i isbirligi tarzlari (AB-ornegi Avrupa Kultur Baskentleri projesi) gibi guncel olgular da goz onune alinmalidir. Bunlarin yani sira batili ve batili olmayan kentlerdeki piyasa dinamikleri, kamusal ve kentsel alanlarin h?zla ozellestirilmesi, sanatci mekanlarinin siklikla kentsel, kurumsal ve kulturel normallestirme yolunda aracsallastirilmasi da degerlendirilmelidir. Bu atolye calismasinda, sanatci girisimlerinin guncel durumlar? incelenecek, olasi yeni modelleri ve yapilar? tart?silacaktir. Tartismalar 3 kentte yapilacak, her oturumda secilen bolgeyle ilgili basliklara deginilecektir. Ilk toplanti Eylul 2006'da Istanbul'da gerceklestirilecek ve baz? ana baglamsal konular ele alinacaktir. Bu kapsamda, kuresellesme caginda sanatcilar?n giristigi projelerin cazibesiyle, Turkiye'nin Avrupa Birli?i'ne giris surecinde ?stanbul'un gecirdigi ani ve genis kapsaml? degisime deginilecektir. Ikinci oturum, Kasim ayinda Berlin'de gerceklestirilecektir. Kent, yakin gecmiste esasl? bir degi?ime ve birlesmeye maruz kalmi?tir. Bu ortamda gorsel kultur uretimi 30'u a?skin sanatci girisiminden beslenmistir. Son oturum ise Ocak 2007'de Lefkose'de gerceklestirilecektir. Bolunmus bir kent olarak Lefkose, neredeyse bu tur girisimlerden tumuyle yoksundur. Projenin buradaki amaci, alternatif kultur kurumlari icin farkli modeller sunmaktir. Toplantilarda konusulanlarin ve konusmacilara ait bilgilerin yer aldigi bir kitap, 2007 y?l? icinde haz?rlanacaktir. http://platformgarantienglish.blogspot.com/2006/09/alternatif-pratikleri- sorgulamak.html --  www.tanpelin.blogspot.com

cevap ver  c   20/09/06

herhangi biri bu forumda yapıştırılan metinleri baştan sona okursa lütfen bana adresini yollasın bir tepsi baklava ve 10 kitap yollayacağım ona. canavarlar'ın journal'a çevrilmesi için kampanya başlatıyorum. vidyolarda yasaklansın zaten. "forum"un türkçesini bulana da sakız alcam.

cevap ver  bengue   21/09/06

forum:   Eski Roma' da pazar meydanı  Eski Roma' lıların kamu işlerini görüştükleri yer, meydan  Bugünkü anlamıyla, sorunların görüşülerek karara bağlandığı toplantı  forum ama istenirse onun yerine symposium da yapılabilinir. symposium:  eski Yunanistan' da yapılan içki alemi  belli bir konuda düzenlenen oturum, seminer  sempozyum

cevap ver  fishilse   21/09/06

ya bu arada cidden şu vidyolar  ooff heryer vidyo !!!

cevap ver  selin   21/09/06

ya evet ben de cok sıkıldım acip acip video gormekten alpeeerr butun bu videolari www.videomideo.com'a yonlendirmemizin bi olanagi var midir acepp???

cevap ver  c   21/09/06

oturum diyince çok ciddi oluyor oturacaklar da çaylarını, kahvelerini içecekler de o hooooooo

cevap ver  fishilse   21/09/06

oturumda yüzyüzelik olması gerekio gibi

cevap ver  chaylaq   21/09/06

oturum kötürüm gibi daha canlı bişey olması lazım

cevap ver  c   21/09/06

kalkışım, konuşum, ötüşüm (hem civcivleri de geri çağırıyor bu online community: çevrimiçi topluluğu :P camayazım havayazıları (yaşasın wifi) telüstü civcivleri teldentele telleşim tellal kongresi (ankara 50. ulusal... çevişim çevrişim

cevap ver  atifakin02   22/09/06

http://www.canavarlar.com/amavarlar/sorudetay.asp?name=10152&title=canavarlar