Jap. anime vs. US anime // canavarlar

altyazı manga

altyazı dergisinin haziran 2004 sayısından bir yazının bir kısmı

Japon animasyonları yavaş, hareketler kesik kesik. Kamera uzun uzun
durağan resimler üzerinde geziniyor. Oysa Amerikan animasyonlarında hızlı
bir kurgu, devamlılığı olan hareketler var. Japon animasyonları televizyon
için düşük bütçeyle üretiliyor. Söz konusu süreyi minimum hareketle
geçirmek için kamera uzun uzun karakterlerin yüzüne, gözlerine
odaklanıyor. Karakterler düşünüyor. Uzun, sessiz, sabırlı bekleyişler
animelerin son derece stilize estetiğini oluşturuyor. Buna karşılık Disney
stüdyosunun ‘live action’ sinemayı taklit etmesi sonucu Amerikan stüdyo
animasyonu gerçek hayata, fizik kurallarına bağımlı bir kökenden yola
çıkıyor. Hareketler gerçek hayattaki gibi süreklilik içeriyor, akıp gidiyor.
Kimsenin beklemeye tahammülü yok. Zaten düşünecek bir şey yok. Her şey
çarçabuk olup bitiyor. Japon animasyonları karakterlerin kocaman
gözlerinde kamerayı sabitliyor. Karakterlerin gözlerinden akan yaşlar ardı
arkasına yanaklarından süzülüveriyor. Animelerin kahramanları duygu
patlamaları ile ağlaya ağlaya kameraya doğru koşuyor. Gözyaşları boncuk
boncuk kopup iki yana savruluyor. Animelerin gözü yaşlı karakterleri kendi
kendilerine konuşuyorlar. İç seslerini, dolayısıyla iç dünyalarını anlatıcı ses
olarak duyuyoruz. Anime kahramanları duygularını, acılarını endişelerini,
aman ağlarsam haykırırsam ‘cool’luğumu kaybederim endişesi taşımadan
açık ediyorlar. Bu gelenek animelerin kökeninin yaslandığı mangalarda da
aynı. Oysa Amerikan stüdyo animasyonunun ve çizgi romanlarının
kahramanları ‘cool’. Aşırı duygusallığa yer yok. Amerikan çizgi roman
geleneğinde süper kahraman janrı var. Eh, Süpermen’i gözünde yaşlarla,
öyle mi yapsaydım böyle mi, çok seviyorum ama o beni sevmiyor derken
düşünemiyoruz. Televizyon için yapılmış düşük bütçeli Hanna Barbera
animasyonlarında dahi karakterlerin kendi kendisiyle hesaplaşması, kendi
kendileriyle konuşması durumu yok. Uzun uzun dış diyaloglarla
konuşuyorlar. Mümkün mertebe iç dünyalarını açık etmeden.